W lipcu tego roku weszły w życie przepisy, które zmieniły zasady dotyczące przedawnienia roszczeń. Przede wszystkim, niektóre terminy przedawnienia zostały skrócone. Zgodnie ze znowelizowanym art. 118 Kodeksu cywilnego:
„Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.”
Wcześniej, zamiast sześciu lat, ogólny termin przedawnienia wynosił lat dziesięć. Zmiana dotyczy również końca terminu przedawnienia, który obecnie przypada na koniec danego roku kalendarzowego. Dotyczy to terminów przedawnienia wynoszących dwa lata lub więcej.
Termin przedawnienia roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem lub ugodą zawartą przed sądem lub mediatorem również został skrócony z dziesięciu do sześciu lat (art. 125 Kodeksu cywilnego).
Często jestem pytana, kiedy przedawni się roszczenie, które powstało jeszcze w czasie kiedy obowiązywały dotychczasowe przepisy? Po odpowiedź należy sięgnąć do przepisów przejściowych.
Zasadniczo od 9 lipca 2018 roku, czyli od wejścia w życie nowelizacji kodeksu cywilnego, obowiązują nowe przepisy. Wprowadzono jednak kilka wyjątków od stosowania nowych przepisów do roszczeń które w tym dniu już istniały i nie były przedawnione.
Jeżeli według nowych przepisów termin przedawnienia roszczenia jest krótszy niż dotychczas, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie nowelizacji. W praktyce dotyczy to tych roszczeń, których termin przedawnienia skrócono z dziesięciu do sześciu lat. Jeżeli jednak bieg terminu przedawnienia, który rozpoczął się przed 9 lipca 2018 roku upłynąć ma, stosując poprzednie przepisy, wcześniej niż to wynika z nowych przepisów, to przedawnienie nastąpi z upływem tego wcześniejszego terminu.
przykład:
Strony ustaliły, że zapłata za wykonanie umowy ma nastąpić do dnia 30 września 2013 roku. Zakładając, że roszczenie nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jego przedawnienie nastąpi, według dotychczasowych przepisów, 30 września 2023 roku. Zgodnie zaś z nowymi przepisami roszczenie przedawniałoby się 31 grudnia 2024 roku.
W tym przypadku zastosowanie znajdzie dotychczasowy dziesięcioletni termin przedawnienia.
Pozostałe wyjątki dotyczą przedawnienia roszczeń skierowanych przeciwko konsumentom oraz im przysługujących.